MENU
Dzierżoniów, "Młyn Hilberta" .....W 1868 r. w budynku byłej farbiarni przy ul. Langenbielauer i w pobliżu rzeki Piławy bracia Herman i Hugo Hilbertowie otworzyli nowy młyn zbożowy. W 1893 r. współwłaścicielem młyna zostaje syn Hugo Hilberta tez Hugo. Już na początku 20 wieku młyn Hilberta uznawany był za jeden z największych i najnowocześniejszych w całej prowincji Śląskiej i monarchii Hohenzolernów. W r. 1916 zostaje rozbudowana północna część głównego gmachu gdzie w wybudowanych nowych pomieszczeniach ulokowano mieszarki i paczkownię. Ponadto w przebudowanej części wzniesiona została 32-metrowa wieża, w której umieszczono zbiornik wodny o pojemności 30 000 litrów, natomiast dla zwiększenia bezpieczeństwa przeciwpożarowego zainstalowano w całym budynku sieć tryskaczy (istniejąca zresztą do dziś) W 1922 r. do młyna doprowadzono bocznicę kolejową, wybudowano most nad rzeką Piławą i obrotnicę na dziedzińcu przedsiębiorstwa. Hugo Hilbert umiera w 1925 roku. Miejsce jego zajmuje syn 25 letni Herman. W 1930 roku młyn przechodzi z napędu parowego na elektryczny. Maszyny parowe i kotły zostają zdemontowane a charakterystyczne kominy rozebrane. W roku 1931 zbudowany zostaje spichlerz zbożowy. Jest to stalowy silos z 9 komorami. Każda z komór ma 24 metry wysokości i 4 metry średnicy. Rok później dobudowano 6 komór. W roku 1934 budynek główny zostaje podniesiony o dwie kondygnacje, wykonano także nowy wystrój fasady. W roku 1934 umiera Herman a nowym dyrektorem zostaje przyjaciel rodziny Heinrich Wernecke. Do chwili obecnej zachowało się kompleksowo wyposażenie historyczne i wystrój wewnętrzny. W pierwszej połowie XX wieku Młyn Hilberta był jednym z największych i najnowocześniejszych na Śląsku i w Prusach, a dziś jest jednym z najcenniejszych pod względem architektonicznym i zachowanego wyposażenia technologicznego nie tylko na Śląsku ale i w Polsce. Stanowi też ostatni tak stary i duży czynny młyn przemysłowy na Dolnym Śląsku..... żródło "Dzierżoniowski młyn Hilberta w latach 1868 - 1939" Bartłomiej Perlak Rocznik Dzierżoniowski 2009

Dodał: sawa° - Data: 2014-05-04 14:48:34 - Odsłon: 5023
30 kwietnia 2014

Data: 2014:04:30 16:00:21   ISO: 160   Ogniskowa: 25 mm   Aparat: Panasonic DMC-GF3   Przysłona: f/8   Ekspozycja: 10/3200 s  


Młyn parowy wybudowany przez spadkobierców bielawskiego kupca i młynarza Carla Sigismunda Hilberta z Bielawy ( pierwszy młyn parowy na Dolnym Śląsku 1837 r.). W XIX w. był największym i najnowocześniejszym młynem na Dolnym Śląsku i swoje produkty oferował na całym terenie państw niemieckich na wschód od Łaby. Po II WŚ do 1951 r. przejęty i eksploatowany przez Armię Radziecką, na potrzeby jej jednostek na Dolnym Śląsku. Więcej na /SyG/

  • /foto/7283/7283589m.jpg
    1879
  • /foto/4633/4633496m.jpg
    1893
  • /foto/225/225502m.jpg
    1900 - 1930
  • /foto/9158/9158288m.jpg
    1920 - 1925
  • /foto/5760/5760189m.jpg
    1920 - 1929
  • /foto/4633/4633804m.jpg
    1923
  • /foto/7426/7426763m.jpg
    1935
  • /foto/7128/7128455m.jpg
    1946
  • /foto/6867/6867073m.jpg
    1955
  • /foto/19/19453m.jpg
    2004
  • /foto/148/148607m.jpg
    2007
  • /foto/148/148610m.jpg
    2007
  • /foto/4479/4479064m.jpg
    2009
  • /foto/311/311971m.jpg
    2010
  • /foto/3515/3515921m.jpg
    2010
  • /foto/363/363124m.jpg
    2011
  • /foto/3846/3846042m.jpg
    2013
  • /foto/4438/4438173m.jpg
    2014
  • /foto/5703/5703843m.jpg
    2015
  • /foto/5703/5703897m.jpg
    2015
  • /foto/5704/5704103m.jpg
    2015
  • /foto/5991/5991804m.jpg
    2015
  • /foto/8591/8591337m.jpg
    2017
  • /foto/6748/6748472m.jpg
    2017
  • /foto/6748/6748499m.jpg
    2017
  • /foto/6748/6748515m.jpg
    2017
  • /foto/6748/6748516m.jpg
    2017
  • /foto/6750/6750073m.jpg
    2017
  • /foto/8284/8284726m.jpg
    2019
  • /foto/8819/8819199m.jpg
    2020
  • /foto/10255/10255857m.jpg
    2023
  • /foto/10262/10262294m.jpg
    2023
  • /foto/10267/10267571m.jpg
    2023
  • /foto/10269/10269224m.jpg
    2023
  • /foto/10275/10275084m.jpg
    2023
  • /foto/10281/10281673m.jpg
    2023
  • /foto/10283/10283240m.jpg
    2023
  • /foto/10290/10290036m.jpg
    2023
  • /foto/10294/10294731m.jpg
    2023
  • /foto/10296/10296468m.jpg
    2023
  • /foto/10301/10301713m.jpg
    2023

sawa°

Poprzednie: Młyn Dzierżoniów Strona Główna Następne: Kościół Trójcy Świętej


SyG | 2014-05-04 17:39:17
Wybudowanie tego młyna spowodowało plajtę, prawie wszystkich dotychczasowych młynów wodnych i wiatracznych w całym powiecie. Ostatnim młynem, który funkcjonował do 1945 r., był bielawski młyn Albrechta Girndta przy ul. Piastowskiej 14. Ale, także ten młyn nie podjął produkcji po 1945 r. Służył jedynie jako punkt skupu zboża do końca lat 60. W czasie modernizacji ul. Piastowskiej w 1974 r. budynki młyna zostały wyburzone.
SyG | 2014-05-04 17:57:28
Rodzina Hilbertów pochodziła z Bielawy, w czasie powstania tkaczy, poważnie ucierpiała ich pierwsza firma Hilbert&Andretzky, przy dzisiejszej ul. Piastowskiej 60 .Do 1945 r. działała też w Bielawie, przy ul. Waryńskiego 15 fabryka sztucznej wełny i i waty Paula Hilberta, późniejsza Fabryka Wat i Kołder (już nieistniejąca) .
sawa | 2014-05-04 18:56:05
W 1880 roku wycofał się z interesu Hermann Hilbert. Dysponując sporym majątkiem osiadł w Bielawie, gdzie pozostał już do śmierci. W spadku przekazał gminie Bielawa większość swoich pieniędzy i posiadłość w Bielawie, gdzie zgodnie z wolą zmarłego powstał zakład opiekuńczo-wychowawczy "Fundacji Hilberta" dla bezdomnych kobiet .... z drugiej strony w 1899 roku firma "C.S. Hilbert" jako jeden z akcjonariuszy, wraz z dzierżoniowskim bankierem Friedrichem von Einemem i przedsiębiorstwem braci Cohn, przystąpiła do spółki akcyjnej Kolej Sowiogórska, która została powołana celem budowy linii kolejowej z Dzierżoniowa do Srebrnej Góry. Tak dużą firmę stać było na zatrudnienie laborantek, które badały systematycznie, przed włączenie do produkcji, jakość każdej partii zboża. Prowadzono także próbne wypieki, sprawdzając właściwości wypiekowe mąki. Hugo Hilbert np. starał się zapewnić zatrudnionej kadrze także mieszkania. Przy zakładzie działał sklep, W latach 30.XX wieku młyn osiągał dobową zdolność przemiałową 130 ton zboża. Produkty mączne za pomocą transportu kolejowego wywożone były niemalże na całe terytorium Rzeszy z Berlinem i Monachium włącznie, a nawet eksportowane do Czech, Wielkiej Brytanii oraz państw skandynawski. Firma mądrze zarządzana ciągle inwestowała, rozwijała się i tak w końcu lat 30. XX wieku dysponowała sporymi posiadłościami gruntowymi, zajmującymi obszar 7,7 ha, z czego 1 ha stanowiły zabudowania, których wartość oceniono na 3,5 mln marek ... Jak widać wielki może więcej (informacje oczywiście zaczerpnęłam z rozdziału zawartego w Roczniku Dzierżoniowskim 2009 autorstwa Bartłomieja Perlaka pt. "Dzierżoniowski młyn Hilberta w latach 1868 - 1939")