Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
 
Pomnik wojenny 1866 i 1870–1871 (Dzierżoniów)
16
 
Brama Świdnicka
1
 
Wieża ciśnień 2
35
 
Dwór Miejski (dawny)
11
 
Wał Szwedzki
31
 
Brama - przejście
61
 
Portal
13
 
Amfiteatr
4
 
Baszta Sadebecka
9
 
Zamek książęcy przy Bramie Świdnickiej (dawny)
3
 
Pomnik Wolności (dawny)
4
 
Fosa
2
 
 
 
 
  ID: 510747

Mury obronne i promenada

Stadtmauer / Promenade



Budowa
XIII-XV w.
 
Mury miejskie zaczęto prawdopodobnie wznosić w obrębie 2 połowy XIII wieku. W dokumencie księcia Bolka II świdnicko - jaworskiego z 3 XI 1330 r. mowa jest o terenach położonych przed "murami miasta". W kolejnym dokumencie, datowanym 30 XII 1337 r. wzmiankuje się straże bram miejskich. Założono 4 takie bramy u wylotu 4 głównych ulic wybiegających z placu rynkowego. Ich później stosowane nazwy: to brama Świdnicka, Wrocławska, Ząbkowicka (lub Piławska) oraz prowadząca z miasta ku rzece Piławie brama ...
Mury miejskie zaczęto prawdopodobnie wznosić w obrębie 2 połowy XIII wieku. W dokumencie księcia Bolka II świdnicko - jaworskiego z 3 XI 1330 r. mowa jest o terenach położonych przed "murami miasta". W kolejnym dokumencie, datowanym 30 XII 1337 r. wzmiankuje się straże bram miejskich. Założono 4 takie bramy u wylotu 4 głównych ulic wybiegających z placu rynkowego. Ich później stosowane nazwy: to brama Świdnicka, Wrocławska, Ząbkowicka (lub Piławska) oraz prowadząca z miasta ku rzece Piławie brama zwana Wodopojową. Wewnętrzny pierścień murów zaopatrzony był pierwotnie w około 30 półkolistych baszt łupinowych, tj. otwartych w kierunku miasta. Zewnętrzny obwód murów powstał prawdopodobnie później, być może w I. połowie XV wieku.
Szańce przed murami miejskimi usypano w okresie tzw. wojny trzydziestoletniej, kiedy doszło do interwencji szwedzkiej na ziemiach niemieckich w obronie zagrożonych przez katolickie oddziały cesarza austriackiego, protestantów. Stojący w obronie protestantów Szwedzi z powodzeniem toczyli w latach 1630 - 1632 kampanię na ziemiach Habsburgów. W roku 1633 sprzyjający Szwedom Sasi, w których rękach przejściowo znalazł się Dzierżoniów, pozostawiwszy około 1200 grobów na szańcach, niezwłocznie zaczęli otaczać miasto wysokimi wałami, które miały służyć polepszeniu prowadzenia ognia z pięciu bastionów. W ten sposób powstało trójkątne obwałowanie przy cmentarzu na prawo od starego zamku, szańce na Górze Młyńskiej, przed Bramą Wodopojową naprzeciw młyna Wodopojowego, a czwarte przed rzeczką Młynówką przy drodze na Bielawę. Najsilniejsze umocnienie w postaci pięciokątnego bastionu znajdowało się na prawo od Bramy Wrocławskiej, bowiem poprzednie oblężenie wykazało, iż w tym miejscu okoliczny obszar znajduje się na tej samem wysokości co mury. Szczególnie pogłębiono tutaj podwójne fosy mokre, ciągnące się wokół szańców. W celu wykluczenia możliwości prowadzenia ognia przez nieprzyjaciela z dział i muszkietów. koło wzgórza za dzisiejszą wieżą wodną, wzniesiono szczególny szaniec w kształcie fortu. Wał obronny usypali mieszczanie i, jak się wkrótce okazało, był to wysiłek przydatny
Umocnienia Dzierżoniowa złożone z dwóch pierścieni murów, czterech bram i wałów ziemnych zwanych szańcami już w XVIII w. ostatecznie utraciły wartość militarną. Główny pas murów z bramami wciąż był niezbędny, gdyż pozwalał kontrolować wstęp do miasta i pobierać cła, jednak nieprzydatne umocnienia zewnętrzne (fosy i dodatkowe ciągi murów) mogły być likwidowane. Władze miasta stopniowo wyprzedawały mieszczanom tereny międzymurza i zagospodarowywały umocnienia ziemne. Na przełomie XVIII i XIX wieku częściowo splantowano tzw. "Szaniec Umarłych", gdzie w latach 1795 -17987 wybudowano kościół ewangelicki, a w latach 1795 - 1805 tzw. cmentarz Sadebecka. Pozostałe obwałowania obsadzono morwami (pod hodowle jedwabników), później drzewami owocowymi.
Aż do lat 50. XIX w. magistrat Dzierżoniowa dbał o szczelność wewnętrznego pasa umocnień będącego barierą akcyzową niezbędną dla pobierania podatku od maki i mięsa. Pierścień murów utrudniał komunikację z przedmieściami, toteż w 1880 roku po zmianie systemu podatkowego w mieście i zniesieniu akcyz, przystąpiono za zgodą władz państwowych do wyburzania bram. W 1864 padła ostatnia z bram (Świdnicka). Stopniowo zasypywano fosy. Dawna fosa była odbiornikiem ścieków z Górnego Miasta. W latach 70. XIX wieku, aż do połowy lat 90. XIX wieku w jej biegu wykonano murowany kolektor, który przykryto kamiennymi płytami, a teren rowu splantowano. Do tak wykonanego kolektora włączono kamionkowe kanały z miasta, odprowadzające tylko ścieki gospodarcze i deszczówkę, które wyprowadzano do rzeki Piławy.
Na nowo pozyskanych gruntach urządzono tereny spacerowe, a promenada stała się miejsce życia publicznego. Stanęły tutaj pomniki poległych w różnych wojnach, sadzono dęby pokoju, ustawiono fontannę, placyki z ławkami.(Opracowane na podstawie: "Dzierżoniowska promenada" dr Artur Kwaśniewski, "Dzieje architektury i sztuki Okres średniowiecza" Romuald Kaczmarek w: "Dzierżoniów. Zarys monografii miasta" p.r. Stanisława Dąbrowskiego)
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 1300-1400
    komentarze: 0
    Dzierżoniów. Domniemany wygląd zamku książęcego w wieku XIV z ...
  • Data: 1633
    komentarze: 12
    Plan Dzierżoniowa z 1633 r. wg rysunku Augusta Sadebecka
  • Data: 1790-07-27
    komentarze: 2
    Mapa z 27 lipca 1790 r. znaleziona w kuli remontowanego ratusza ...
  • Data: 1900
    komentarze: 0
    Fragment Promenady w Dzierżoniowie. Z prawej istniejące kamienice ...
  • Data: 1900-1920
    komentarze: 0
    Promenada
  • Data: 1904
    komentarze: 0
    Dawna Promenadam, naprzeciwko obecnego 1 LO.
  • Data: 1910
    komentarze: 2
    Fragment Promenady.
  • Data: 1910
    komentarze: 0
    Dzierżoniów, fragment Promenady i pomnik Wolności (Freiheitsdenkmal).
  • Data: 1910
    komentarze: 0
    Dawny pomnik Wolności przy Promenadzie.
  • Data: 1910-1915
    komentarze: 0
    Fragment Promenady w Dzierżoniowie, w centrum stoi dawny pomnik ...
  • Data: 1911
    komentarze: 0
    Wejście na Promenadę.
  • Data: 1911-1920
    komentarze: 1
    Promenada z pomnikiem Lutra w tle
  • Data: 1912
    komentarze: 0
    Fragment murów obronnych w Dzierżoniowie.
  • Data: 1912
    komentarze: 0
    Dzierżoniów - mury miejskie.
  • Data: 1915
    komentarze: 3
    Dzierżoniów, wejście na Promenadę, po prawej synagoga.
  • Data: 1915
    komentarze: 0
    Fragment murów miejskich, część południowa. W tle, wieża kościoła ...
  • Data: 1925-1930
    komentarze: 9
    Café-Kurgarten (z wejściem od Brauerstrasse) w Dzierżoniowie (prośba ...
  • Data: 1925-1930
    komentarze: 1
    Dzierżoniów, wejście na promenadę przy synagodze.
  • Data: 1925-1940
    komentarze: 4
    Dzierżoniowska promenada
  • Data: 1930
    komentarze: 0
    Mury miejskie w Dzierżoniowie.
  • Data: 1930-1935
    komentarze: 0
    Promenada w Dzierżoniowie.
  • Data: 1930-1940
    komentarze: 0
    Kościół św. Jerzego na pocztówce z lat trzydziestych ubiegłego ...
  • Data: 1930-1940
    komentarze: 0
    Pozostałości średniowiecznych murów obronnych wraz z istniejącym ...
  • Data: 1930-1940
    komentarze: 0
    Fragment murów obronnych z widokiem na wieżę kościoła św. Jerzego.
  • Data: 1930-1945
    komentarze: 1
    Wejście na promenadę (Wał Szwedzki) od strony ulicy I .Krasickiego. ...
  • Data: 1935-1940
    komentarze: 1
    Fragment murów obronnych w Dzierżoniowie z widokiem na kościół ...
  • Data: 1936
    komentarze: 0
    Fragment promenady z widokiem na Wysoki Szaniec w Dzierżoniowie. ...
  • Data: 1937-08-05
    komentarze: 0
    Dzierżoniów - widok na kościół św. Jerzego.
  • Data: 1940
    komentarze: 0
    Na tle murów miejskich w Dzierżoniowie.
  • Data: 1955-1960
    komentarze: 0
    Mury obronne w Dzierżoniowie.
  • Data: 1960-1962
    komentarze: 0
    Średniowieczna baszta obronna w Dzierżoniowie.
  • Data: 1960-1966
    komentarze: 0
    "Dzierżoniów - Baszta". Fragment zachowanych murów obronnych.
  • Data: 1961-10
    komentarze: 0
    Fragment murów.
  • Data: 1961-10
    komentarze: 0
    Fragment murów.
  • Data: 1961-10
    komentarze: 0
    Fragment murów.
  • Data: 1964-1966
    komentarze: 3
    Mury miejskie z XIII wieku.
  • Data: 1965
    komentarze: 0
    Fragment Murów Obronnych.Pocztówka wydana przez Biuro Wydawnicze ...
  • Data: 1965-1968
    komentarze: 2
    Dzierżoniów, fragment murów miejskich.
  • Data: 1968-1970
    komentarze: 0
    Dzierżoniowskie Planty w śnieżnej szacie.
  • Data: 1970-1975
    komentarze: 0
    Mury obronne starego miasta