MENU
RAD Reichsarbeitsdienst czyli Służba Pracy Rzeszy protoplaści późniejszych socjalistycznych OHP. Niewykluczone, że trafiali tam Niemcy za drobne przewinienia, zwłaszcza że lokalizacja wielu DAFów na Dolnym Śląsku była co najmniej dwuznaczna (Orle-Tkacze, okolice Rozdroża Izerskiego, Kowary, Kamienna Góra, Bielawa - czyli lasy albo miasta przemysłowe - zwłaszcza przemysłu włókienniczego, szybko zmilitaryzowanego). [Moose]

Dodał: Chlipek° - Data: 2004-08-05 22:15:55 - Odsłon: 8462
Lata 1940-1945


Obóz dla powołanych do obowiązkowej półrocznej służby pracy, dla mężczyzn między 16 i 18 rokiem życia. Młodzi chłopcy byli zatrudniani przy budowie dróg, w melioracji. Byli umundurowani i wyposażeni w ich główne narzędzie, szpadel. Szpadel był także rekwizytem codziennej musztry. Po wybuchu wojny z Polską do RAD-u, powoływano także dziewczęta. W czasie wojny RAD stał się służbą pomocniczą Wehrmacht'u. Obóz był otoczony płotem z desek, prawdopodobnie zwieńczony drutem kolczastym. Ogrodzenie tego obozu na mapie z 1940 r.jest oznakowane jako "Draht Zaun" (płot druciany). Obóz w Bielawie powstał w 1934 r. na placu po kortach tenisowych. Skoszarowano tu junaków z małych obozów, początkowo lokowanych w Kamionkach, Rościszowie i w Nowej Bielawie. Wkrótce te obozy połączono i junaków umieszczono na kwaterach w pieszyckim zamku. Dodając jeszcze jeden zewnętrzny pluton (Aussenzug) z Ligoty Wlk. gm. Łagiewniki , utworzono oddział (Abteilung) 7/115. Ze względu na słabo wyposażone, prowizoryczne kwatery, w lecie 1934 r. cały oddział przeniesiono do nowo zbudowanych baraków (Reichsbarackenlager) w Bielawie, nadając mu nowy numer służbowy 2/115 i honorowe imię niemieckiego poety romantycznego z Wrocławia Karla von Holtei. Niespodziewanie dla oddziału 23 maja 1937 r. wszystkich junaków bielawskich wsadzono do wagonów i po 18-godzinnej podróży przywieziono do nowego obozu (już z numerem 2/ 173) w wiosce St. Joost nad morzem Północnym (Fryzja). Stworzono z nich oddział budowlany, najmłodszy w grupie 173. W następnym roku, od lutego do końca kwietnia, włączono ich do prac w rejonie Ilienworth koło Cuxhafen. Obóz w Bielawie przejęli prawdopodobnie nowi junacy, jednak brak na ten temat danych. Po wojnie był krótko wykorzystywany jako tymczasowe koszary Armii Czerwonej. Później, niepotrzebny i zaniedbany, został rozebrany na opał, a metalowe słupki ogrodzenia, odcięte od fundamentów, zezłomowano. Przez długi czas plac był zasypany żużlem, dzięki czemu fundament ogrodzenia ocalał. /SyG/

  • /foto/6411/6411522m.jpg
    1934 - 1937
  • /foto/6411/6411523m.jpg
    1934 - 1937
  • /foto/7309/7309378m.jpg
    1934 - 1937
  • /foto/6982/6982179m.jpg
    1935 - 1939
  • /foto/6428/6428637m.jpg
    1937
  • /foto/6412/6412700m.jpg
    1937
  • /foto/3453/3453645m.jpg
    2012
  • /foto/3454/3454202m.jpg
    2012

Aukcje internetowe

Poprzednie: Ratusz Strona Główna Następne: Budynek nr 129


Siloy | 2004-08-07 09:25:50
W tej okolicy było kilka filii obozu...
Chlipek | 2004-08-08 01:38:42
o jakiej okolicy mówisz - bo z tego co wiem Bielawa była jedyna filią GROSS ROSSEN?
Siloy | 2004-08-08 23:45:17
Wydaje mi się że coś pomiędzy Dzierżoniowem i Pieszycami była jeszcze filia.... Gdzieś kiedyś w internecie widziałem mapkę z zaznaczinymi obozami. Jak uda mi się ją odnaleźć to dam znać :)
Siloy | 2004-08-09 00:03:03
W sumie w samej bielawie był jeden obóz, jeden w Pieszycach dla kobiet i jeden w Dzierżoniowie. Ogółem było 20 obozów wokół Gór Sowich. Mapki nadal poszukuję :)
Chlipek | 2004-08-09 19:50:13
będę bardzo się cieszył z tej mapki - bo już kiedyś jeden ze znajomych mówił o niej - że widział mapę obozów koncentracyjnych na dolnym śląsku... Czekam i liczę na Ciebie Siloy - a tak na marginesie - skąd takie zainteresowanie Bielawą i okolicami...?
Siloy | 2004-08-11 06:20:42
Można powiedzieć że mam tam rodzinę i często tam bywam. Poza tym bardzo mi się podoba ta okolica :)
Pikselek3D | 2004-12-16 11:16:30
Polecam dokument:
Pikselek3D | 2004-12-16 11:22:06
Zwróćcie też uwagę na pozycję 189 w tym dokumencie - pierwszy obóz koncentracyjny w Niemczech (10 dni przed Dachau) powstał na Tarnogaju. Komentarza żadnego nie trzeba...
faTHEr | 2005-03-28 18:18:43
Wydaje mi się ,że są to okolice ulicy wysokiej (niedaleko zbiornika Sudety). Do dziś stoją tam tzw. "baraki".
Ryszard Kałużny | 2007-08-28 20:22:15
Koledzy to nie jest brama obozu pracy i w dodatku na obecnej ul. Wysokiej. Na Steinhauserstrasse były baraki murowane ,to co widać to baraki drewniane. Po drugie jest to rodzaj Hufca Pracy ,zamiast do armii kierowano do takich obozów pewnie niezbyt sprawnych młodych Niemców. Były to takie komanda pracy. po wybuchu wojny w 1939 r. faktycznie obozy te wykorzystano do stworzenia przymusowych obozów pracy.W Langenbielau były dwa obozy pracy przymusowej. Jeden na obecnej Wysokiej ,drugi na starym stadionie blisko przejazdu kolejowego na styku obecnej Bankowej ,a ul. Sportową. Tam były właśnie baraki drewniane.
Ryszard47 Ryszard Kałużny | 2010-12-12 19:37:59
Dzisiaj mam już 100% pewność gdzie stał ten obóz RADU.Skontaktował się ze mną dawny mieszkaniec Langenbielau,który mieszkał do czasu wysiedlenia przy ul Bankowej nr 1.W tym obozie pracowało jego dwóch starszych braci. Pamięta ten obóz i to jak chodził tam z matką odwiedzać swych braci. Tak jak pisałem wyżej to był stadion sportowy zaraz za torami kolejowymi.Ta brama drewniana stała tam jeszcze do 1953r.Mgliście ją pamiętałem,ale teraz potwierdził to ów mieszkaniec Langenbielau. Został wysiedlony z rodziną w 1947r. To byłoby tyle w temacie obozu RADU.
moose | 2007-08-28 20:53:00
Koniecznie opis do zmiany, bo bzdur pełen. RAD-y czyli Służba Pracy Rzeszy to nie były obozy koncentracyjne, a raczej protoplaści późniejszych socjalistycznych OHP. Niewykluczone, że trafiali tam Niemcy za drobne przewinienia, zwłaszcza że lokalizacja wielu DAFów na Dolnym Śląsku była conajmniej dwuznaczna (Orle-Tkacze, okolice Rozdroża Izerskiego, Kowary, Kamienna Góra, Bielawa - czyli lasy albo miasta przemysłowe - zwłaszcza przemysłu włókienniczego, szybko zmilitaryzowanego).
Ryszard Kałużny | 2007-08-30 15:38:09
Podobne obozy pracy dla wojska tworzone były w latach dużego bezrobocia. Obóz taki jak ten na zdjęciu był w Sobótce, i w Srebrnej Górze. Więc nazwanie je obozami koncentracyjnymi to duże nie porozumienie. Cóż to byłby za obóz gdzie wartownik stoi w bramie ze szpadlem do kopania w ziemi.?
moose | 2007-08-30 16:05:08
Myślę że kolega Chlipek miał od 2004 roku dużo czasu na znalezienie czegoś nowego w temacie. Czy ktoś z administratorów podejmie się przemoderowania tekstu w opisie?
ragnar | 2007-08-30 20:19:34
Zrobione.
wito | 2010-12-12 19:52:39
Załączam link w celu uniknięcia przyszłych pomyłek
tadpole | 2010-12-13 21:16:02
W 45 tez tak stali ?
SyG | 2012-12-02 12:04:37
Może jest możliwość przypisania zdjęcia do obiektu id 3453633 (plac po obozie RAD-u) przy ul. Bankowej i trzeba odpisać od ul. Sportowej, to uliczka położona nieco dalej na południe od byłego obozu RAD-u.
Mmaciek | 2012-12-02 12:20:27
Ok
Rafał z Bielawskich | 2020-07-15 14:38:09
Patrząc na to zdjęcie nijak nie mieści mi się perspektywa z terenem wskazywanym jako jego lokalizacja. Za bramą widzimy obszar kilkukrotnie większy od miejsca gdzie niby miał się znajdować. To mi nie gra.
SyG | 2020-07-15 18:15:55
Teren boiska treningowego "Bielawianki" przy ul. Bankowej, które powstało po 1946 r. był na pewno wystarczająco duży, by pomieścić baraki obozu RAD-u, bo właśnie tam on się znajdował. Być może zasugerowałeś się moimi zdjęciami przedstawiającymi teren gdzie stały najprawdopodobniej budynki komendantury tego obozu.
Rafał z Bielawskich | 2020-07-16 08:34:05
Tak, dokładnie. Teraz wszystko pasuje. Przy okazji - robotników przymusowych tam nie było? Może coś wiesz? Bo skoro RAD w parku był zajęty przez nich, to może i ten też? Leżał w bezpośredniej bliskości zakładów. Ale nie trafiłem nigdzie na ślad relacji o tym.
SyG | 2020-07-21 19:09:20
Niestety, nic mi nie wiadomo o wykorzystywaniu tych budynków czasie II WŚ.
Keco | 2021-11-25 19:01:43 | edytowany: 2021-11-25 19:02:59
W końcu mamy potwierdzenie. Na tym planie pod nr 21 mamy ilość i układ baraków byłego obozu RAD nr 2/115 w Bielawie.